مراسم تحلیف دونالد ترامپ به‌عنوان چهل‌وهفتمین رییس‌جمهوری آمریکا روز یکم بهمن برگزار می‌شود. شروعی تازه برای رییس‌جمهوری که چهار سال پیش شکست خود را نپذیرفت، باعث شورشی خشونت‌آمیز در ساختمان کنگره آمریکا شد، به اتهامات کیفری محکوم شد و از دو تلاش برای ترور جان سالم به در برد.
ترامپ اواسط آبان امسال در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۴ مقابل رقیب خود کامالا هریس از حزب دموکرات پیروز شد.
مجلس نمایندگان آمریکا شامگاه ۱۷ دی پیروزی ترامپ را به‌طور رسمی تایید و راه را برای مراسم تحلیف او هموار کرد.
ترامپ دومین رییس‌جمهوری در تاریخ آمریکا بعد از گروور کلیولند در سال ۱۸۹۳ است که دو دوره تحلیف غیرمتوالی دارد.
نخستین مراسم تحلیف او هشت سال پیش و در ژانویه ۲۰۱۷ برگزار شد و او تا سال ۲۰۲۱ میلادی به‌عنوان رییس‌جمهوری آمریکا فعالیت کرد.
ترامپ قرار است ۲۰ ژانویه (اول بهمن) و پس از برگزاری شصتمین مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری در آمریکا، دوباره به کاخ سفید بازگردد.
مراسم تحلیف چیست؟
مراسم تحلیف در آمریکا مراسمی است که در آن رییس‌جمهوری و معاون جدیدش سوگند یاد می‌کنند و به‌طور رسمی وظایف خود را آغاز می‌کنند.
در این مراسم، رییس‌جمهوری جدید به مردم آمریکا وعده می‌دهد تمام تلاش خود را برای حفاظت از کشور و انجام وظایفش به‌عنوان رهبر آن‌ها به بهترین شکل ممکن انجام دهد.
این مراسم به نام «ادای سوگند» شناخته می‌شود.
چه زمانی و کجا؟
مراسم تحلیف رییس‌جمهوری، هر چهار سال یک‌بار در تاریخ ۲۰ ژانویه برگزار می‌شود. اگر روز بیستم مصادف با یک‌شنبه باشد، این مراسم به ۲۱ ژانویه موکول می‌شود.
مراسم تحلیف ترامپ دوشنبه ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ میلادی است که با تعطیل رسمی سراسری فدرال آمریکا به مناسبت سالروز تولد مارتین لوتر کینگ، رهبر جنبش مدنی آمریکا، هم‌زمان شده است.
این سومین باری است که مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری با این مناسبت هم‌زمان می‌شود.
این مراسم بر اساس سنت‌ها، حوالی ظهر به وقت واشینگتن دی‌سی، پایتخت آمریکا، آغاز می‌شود.
این زمان‌بندی به دلیل اصلاحیه بیستم قانون اساسی آمریکاست که بر اساس آن، دوره ریاست‌جمهوری از ساعت ۱۲ ظهر ۲۰ ژانویه (برابر با هشتونیم شب به وقت ایران) آغاز می‌شود.
ترامپ نخستین رییس‌جمهوری در تاریخ آمریکا خواهد بود که سوگند خود را با پرچم‌های نیمه‌افراشته ایالات‌متحده یاد می‌کند.
پس از مرگ جیمی کارتر، رییس‌جمهوری اسبق آمریکا در سن ۱۰۰ سالگی، جو بایدن، رییس‌جمهوری کنونی آمریکا دستور داد که پرچم‌های این کشور به احترام او، به مدت ۳۰ روز نیمه‌افراشته شوند؛ حتی در روز برگزاری تحلیف ترامپ.
طبق آیین‌ها، مراسم تحلیف مقابل ساختمانی به نام کاپیتول در واشینگتن دی‌سی برگزار می‌شود که کنگره آمریکا در آن مستقر است.
ترامپ یک روز پیش از مراسم تحلیف خود، تجمعی را با عنوان «رالی پیروزی که هرگز فراموش نخواهید کرد» برای ۲۰ هزار نفر از حامیانش در واشینگتن دی‌سی برگزار خواهد کرد.
در روز تحلیف چه اتفاقاتی رخ می‌دهد؟
مراسم تحلیف به‌طور خلاصه شامل رژه به سوی کنگره، مراسم سوگند رییس‌جمهوری و معاون او، سخنرانی تحلیف از سوی رییس‌جمهوری، مراسم خداحافظی افتخاری رییس‌جمهوری سابق و همسرش، مراسم امضا، ناهار، رژه و جشن‌های پایانی است.
از ساعت شش صبح به وقت محلی (برابر با ساعت ۱۴:۳۰ به وقت ایران)، دروازه‌های امنیتی باز می‌شوند اما گروه‌های موسیقی تازه از ساعت شش عصر (به وقت تهران) شروع به نواختن می‌کنند.
در این مدت شمار زیادی از مردم برای تماشای رژه افتتاحیه و تشویق کاروان ریاست‌جمهوری در خیابان پنسیلوانیا در پایتخت آمریکا مستقر شده‌اند.
طبق سنت‌ها، ترامپ به‌عنوان رییس‌جمهوری منتخب و معاون او، دی جی ونس به کاخ سفید می‌روند و در یک دیدار کوتاه شرکت می‌کنند.
بایدن به عنوان رییس‌جمهوری فعلی آمریکا، ترامپ را برای مراسم سوگند به کاپیتول همراهی می‌کند.
ابتدا ونس سوگند می‌خورد که متن آن از سال ۱۸۸۴ ثابت بوده است.
حدود ساعت هشتونیم شب به وقت ایران، ترامپ سوگند ریاست‌جمهوری را ادا می‌کند که معمولا به وسیله قاضی ارشد دیوان عالی آمریکا انجام می‌شود.
ترامپ هشت سال پیش و در دور اول ریاست‌جمهوری خود، سوگندش را با استفاده از دو انجیل ادا کرد. یکی از این انجیل‌ها متعلق به ابراهام لینکلن، رییس‌جمهوری پیشین آمریکا و دیگری هدیه‌ای بود که ترامپ از مادر خود گرفته بود.
انجیل لینکلن اهمیت تاریخی زیادی دارد و پیش‌تر، از آن در مراسم تحلیف باراک اوباما نیز استفاده شده بود.
برخی آمریکایی‌ها پیش‌بینی کرده‌اند که ترامپ این‌بار هم احتمالا با استفاده از دو انجیل سوگند خواهد خورد.
پس از ادای سوگند، ترامپ نخستین سخنرانی رسمی خود را ارائه می‌دهد که به «نطق تحلیف» معروف است.
رییس‌جمهوری جدید آمریکا در این نطق، برنامه‌های بزرگ و اولویت‌های اصلی خود را برای دوران کاری‌اش اعلام می‌کند.
حال و هوای پایتخت آمریکا در روز تحلیف
روز تحلیف با حضور چهره‌های برجسته سیاسی، تجاری و هنری در شهر، فضایی پر زرق‌وبرق به واشینگتن دی‌سی می‌بخشد.
بسیاری از خدمات عمومی، یک سال پیش از روز تحلیف رزرو می‌شوند و برخی فروشگاه‌ها و برندهای لوکس، در هتل‌های مجلل فروشگاه‌های موقت بر‌پا می‌کنند.
در روز مراسم، رزرو محل اقامت در واشینگتن دی‌سی بسیار سخت و قیمت‌ها بالاست. نرخ اتاق‌ها افزایش می‌یابد و بسیاری از هتل‌ها اقامت دست‌کم چند شب را الزامی می‌کنند.
پارکینگ‌هایی که خدمات ارائه دهند در سطح شهر محدود خواهند بود و بسیاری از خیابان‌ها برای جابه‌جایی جمعیت و رژه بسته می‌شوند. برای همین مقامات آمریکا به بازدیدکنندگان توصیه می‌کنند پیاده، با دوچرخه یا مترو جابه‌جا شوند.
در این روز جشن‌های رسمی و غیررسمی متعددی برگزار می‌شوند که تفاوت آن‌ها در حضور ترامپ و ونس در بسیاری از مهمانی‌های رسمی است.
اما سال ۲۰۱۷ و در جریان اولین مراسم تحلیف ترامپ، تظاهرات و تجمعاتی اعتراضی در سراسر آمریکا از جمله مقابل برج ترامپ در نیویورک و شمار دیگری از کشورها برگزار شد.
در واشینگتن دی‌سی، حدود ۲۰۰ نفر از معترضان، خبرنگاران و امدادگران در جریان اعتراضات DisruptJ20 (اخلال در ۲۰ ژانویه) دستگیر شدند اما در نهایت اتهامات علیه آنان کنار گذاشته شد.
نخستین راهپیمایی اعتراضی زنان روز بعد از مراسم تحلیف آن سال برگزار شد که طبق تخمین‌ها، بیش از چهار میلیون نفر در آن شرکت کردند.
اکنون شماری از گروه‌ها و نهادهای مدنی فعال در حوزه زنان برای برگزاری راهپیمایی‌های اعتراضی دیگری، دو روز قبل از مراسم تحلیف مجدد ترامپ در واشینگتن دی‌سی برنامه‌ریزی کرده‌اند.
اعضای شبکه اقدام ملی (NAN) نیز قصد دارند تجمعی علیه ترامپ و ضرورت ارج نهادن به میراث مارتین لوترکینگ در روز تحلیف برگزار کنند.
انتظار می‌رود هم‌زمان با مراسم تحلیف ترامپ، رویدادهای اعتراضی دیگری در سایر شهرهای بزرگ آمریکا نیز شکل بگیرد.
چه کسانی در مراسم تحلیف حضور خواهند داشت؟
کمیته مشترک کنگره برای مراسم تحلیف، مسئول برگزاری مراسم، از جمله آیین ادای سوگند و سخنرانی تحلیف است.
این کمیته از طریق اعضای کنگره، بیش از ۲۲۰ هزار بلیت رایگان بین مردم آمریکا توزیع می‌کند که اجازه ورود به بخش‌های مشخص شده را می‌دهند.
تعداد محدودی از صندلی‌های سکوی تماشا هم قابل رزرو هستند اما تماشای مراسم از پیاده‌رو، رایگان و بدون نیاز به هماهنگی قبلی است.
مراسم روز افتتاحیه به صورت زنده از برخی شبکه‌های تلویزیونی مانند سی‌ان‌ان، ای‌بی‌سی و ان‌بی‌سی پخش می‌شود.
علاوه بر مردم عادی که اجازه دارند در محوطه کاپیتول جمع شوند، شرکت‌کنندگان در مراسم معمولا شامل سیاستمداران ارشد، قضات دیوان عالی، مقامات عالی‌رتبه نظامی، اعضای کنگره، روسای‌جمهوری پیشین آمریکا و دریافت کنندگان مدال افتخار هستند.
بایدن نیز به‌عنوان رییس‌جمهوری کنونی آمریکا در این مراسم حضور خواهد داشت.
اعضای خانواده رییس‌جمهوری منتخب معمولا صندلی‌های خوبی دریافت می‌کنند و می‌توان انتظار داشت که خانواده ترامپ از جمله همسرش، ملانیا و پسرشان بارون هم در این مراسم حضور داشته باشند.
یکی از سنت‌شکنی‌های جسورانه ترامپ، دعوت از شی جین پینگ، رییس‌جمهوری چین، برای شرکت در مراسم تحلیف بود که بسیاری از آن با عنوان «نمادی از رویکردهای غیر متعارف او در سیاست خارجی» یاد کردند. البته انتظار می‌رود رییس‌جمهوری چین این دعوت را رد کند.
این دعوت با سنت‌های برگزاری این مراسم آمریکایی مغایرت دارد زیرا طبق قاعده، هیچ یک از سران دولت‌های خارجی در تحلیف شرکت نمی‌کنند و معمولا دیپلمات‌های رده‌های پایین‌تر، نماینده کشورهای خود در این مراسم هستند.
تاکنون فهرستی رسمی از مهمانان دعوت‌شده به تحلیف ترامپ منتشر نشده اما رسانه‌های آمریکا در هفته‌های گذشته به گمانه‌زنی درباره سران دیگر کشورها پرداخته‌اند که رییس‌جمهوری منتخب از آن‌ها خواسته به مراسم تحلیفش بیایند.
شبکه سی‌بی‌اس پیش‌تر نوشته بود که ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان هم به این مراسم دعوت شده است.
از اوربان به‌عنوان یکی از متحدان برجسته پوتین در اروپا نام برده می‌شود.
جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، خاویر میلی، رییس‌جمهوری آرژانتین و نایب بوکله، رییس‌جمهوری السالوادور، از دیگر افرادی هستند که نامشان به‌عنوان مهمانان احتمالی مراسم برده شده است.
در هفته‌های گذشته، کرملین اعلام کرد ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، دعوت‌نامه‌ای در این زمینه دریافت نکرده است.
در مورد ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین هم ترامپ گفته بود او را دعوت نکرده اما در صورت تمایلش به حضور در مراسم تحلیف، آماده استقبال از زلنسکی خواهد بود.
کدام سلبریتی‌ها و هنرمندان، ترامپ را همراهی می‌کنند؟
در برنامه‌های قبلی تحلیف، از افراد مشهوری مانند لیدی گاگا خواسته شده بود سرود ملی آمریکا را قبل از سخنرانی رییس‌جمهوری جدید اجرا کنند اما هنوز مشخص نیست چه کسی برای انجام این کار در مراسم تحلیف ۲۰۲۵ انتخاب شده است.
بایدن، چهار سال پیش و در مراسم تحلیف خود از حمایت بسیاری از چهره‌های مشهور، بازیگران و خواننده‌ها برخوردار بود. لیدی گاگا سرود ملی آمریکا و جنیفر لوپز دو ترانه میهن‌پرستانه خواند و گارث بروکس، خواننده مشهور سبک کانتری هم به اجرا پرداخت.
در همان شب مراسم تحلیف، یک برنامه تلویزیونی ویژه به میزبانی تام هنکس، بازیگر مطرح آمریکا برگزار شد که در آن از هنرمندانی مانند بروس اسپرینگستین، کیتی پری و جاستین تیمبرلیک دعوت شده بود.
در انتخابات اخیر آمریکا هم اگر کامالا هریس برنده می‌شد، احتمالا می‌توانست روی حمایت ستاره‌های مشهور موسیقی پاپ حساب کند.
خوانندگانی مانند اسپرینگستین، لیدی گاگا، بیانسه، تیلور سوئیفت، امینم و کاردی بی، همگی در کارزارهای تبلیغاتی هریس اجرا یا از نامزدی او حمایت کردند.
مراسم تحلیف ترامپ ممکن است کمی متفاوت باشد. تاکنون هیچ اطلاعیه‌ای درباره حضور سخنران یا هنرمند مطرحی در این مراسم منتشر نشده است.
کمپین ترامپ معتقد است حمایت چهره‌های مشهور از نامزد دموکرات‌ها هم در سال ۲۰۱۶ و هم ۲۰۲۴ بیهوده بود؛ زیرا هر دو بار در نهایت او بود که پیروز شد.
سال ۲۰۱۶ گزارش‌هایی مبنی بر این منتشر شد که تیم ترامپ از چندین خواننده و گروه موسیقی مشهور مانند التون جان، سلن دیون، گارث بروکس و گروه هارد راک کیس خواسته بودند در مراسم او شرکت کنند اما موفق به جلب همکاری آن‌ها نشدند.
در نهایت در ژانویه ۲۰۱۷، توبی کیث، موسیقی‌دان سبک کانتری، گروه راک تری دورز داون، لی گرینوود، خواننده و ترانه‌سرای سبک کانتری، گروه پیانو گایز و DJ Ravidrums برای جشن‌ها و مراسم مرتبط با تحلیف ترامپ اجرا کردند.
جان وایت، بازیگری که از حامیان سرسخت ترامپ بود در این مراسم سخنرانی کرد.
جکی ایوانچو نیز در روز تحلیف، سرود ملی آمریکا را اجرا کرد.
به‌جز توبی کیث که طی ماه‌های گذشته بر اثر سرطان معده درگذشت، دیگر هنرمندان این فهرست به‌طور بالقوه می‌توانند بار دیگر در مراسم تحلیف ترامپ اجرا کنند.
کید راک از دیگر نام‌های مطرح موسیقی است که به طور علنی از ترامپ حمایت کرده است. بنابراین دیدن او در مراسم تحلیف چندان غافلگیرکننده نخواهد بود.
یک انتخاب دیگر می‌تواند کانیه وست، رپر مشهور آمریکایی باشد که در انتخابات اخیر گفته بود به ترامپ رای می‌دهد.
کمک‌های مالی به مراسم تحلیف ترامپ
مجموع مبلغ جمع‌آوری شده برای کمیته‌ای که جشن‌های تحلیف ترامپ را تامین مالی می‌کند دست‌کم ۲۰۰ میلیون دلار است که انتظار می‌رود تا روز مراسم، بیشتر هم بشود. این رقم از رکورد ۱۰۷ میلیون دلاری که برای مراسم تحلیف او در سال ۲۰۱۷ جمع‌آوری شده بود، فراتر رفته است.
کمیته‌های تحلیف می‌توانند از افراد و شرکت‌ها کمک‌های نامحدود دریافت کنند اما نمی‌توانند از اتباع خارجی کمک بپذیرند.
پس از انتشار گزارش‌ها درباره کمک‌های یک میلیون دلاری شرکت‌های بزرگ فن‌آوری به مراسم تحلیف ترامپ، وب‌سایت اکسیوس شنبه ۱۵ دی به نقل از منابع آگاه گزارش داد تیم کوک، مدیرعامل اپل نیز قصد دارد شخصا یک میلیون دلار به مراسم تحلیف رییس‌جمهوری منتخب آمریکا اهدا کند.
سم آلتمن، مدیرعامل اوپن ای‌آی و مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا و شرکت مادر فیس‌بوک و اینستاگرام، هر کدام یک میلیون دلار به مراسم تحلیف ترامپ کمک کردند.
جف بزوس، مدیرعامل آمازون هم پیشنهاد پخش مراسم تحلیف را از طریق آمازون پرایم داد که این اقدام معادل یک کمک غیرنقدی به ارزش یک میلیون دلار خواهد بود.
شرکت اوبر و مدیرعامل آن، دارا خسروشاهی، هر کدام موافقت کردند یک میلیون دلار به مراسم تحلیف کمک کنند.
شرکت خودروسازی فورد و جنرال موتورز هم اعلام کردند هر کدام یک میلیون دلار به این مراسم کمک مالی خواهند کرد و ناوگانی از خودروها را برای مراسم تحلیف فراهم خواهند ساخت.
این مبالغ اهدایی قابل توجه، بیان‌گر تلاش صاحبان شرکت‌ها و صنایع برای جلب نظر ترامپ است.
برخی مدیران فن‌آوری در گذشته با ترامپ دچار اختلاف شده بودند و به نظر می‌رسد امیدوارند با این کمک‌ها، فشارهای نظارتی بر شرکت‌هایشان را در دولت جدید کاهش دهند.
ریپل، شرکت فن‌آوری مالی فعال در حوزه ارز پنج میلیون دلار و پلتفرم تجارت ارزهای دیجیتال رابینهود نیز دو میلیون دلار به این مراسم اهدا کرده‌اند.
اهدای کمک‌های مالی به میزان دست‌کم یک میلیون دلار، دسترسی به «مزایای ویژه» در جریان جشن‌های چند روزه تحلیف ترامپ را فراهم می‌کند که از جمله آن‌ها، «مهمانی شام صمیمانه» با ترامپ و معاون او، ونس است.
مهمانی‌هایی که البته نه به شکل خصوصی بلکه معمولا با حضور تعداد زیادی از مهمانان برگزار خواهند شد.